یک بطری، چند ماجرا...

این درست است که بطری‌های آب‌معدنی و نوشیدنی‌های بسته‌بندی شده از امکانات زندگی هستند، اما از نگاه کارشناسان محیط‌زیست این بطری‌ها بخشی از معضلات زیست‌محیطی دنیای امروز را رقم می‌زنند.

کارشناسان بهداشت به تأثیر آن‌ها در سلامتی اشاره می‌کنند و اقتصاددانان هم از منظر خودشان این بطری‌ها را بخش مهمی از اقتصاد جهان می‌بینند که مصرف آن‌ها روی اقتصاد خانواده هم تأثیر دارد. درآستانه‌ی شروع تابستان و استفاده‌ی بیش‌تر از نوشیدنی‌های خنک نکاتی را درباره ی بطری‌های پلاستیکی مرور می‌کنیم.

۱. اول باید بدانیم بسیاری از این بطری‌ها قبل از فروش در معرض آفتاب قرار می‌گیرند و به نظر کارشناسان اگر این بطری‌ها مدت زیادی در معرض نور خورشید قرار بگیرند خاصیت سرطان‌زایی پیدا می‌کنند و غیرقابل مصرف شناخته می‌شوند، چون ترکیب‌های شیمیایی موجود در بطری‌های پلاستیکی در برخورد با گرمای نور خورشید فعال و وارد آب می‌شوند.

البته اگر بطری‌های آب معدنی در معرض گرمای مستقیم یا نور آفتاب قرار نگیرند تا یک سال قابل مصرف هستند و نوشیدنی‌های دیگر هم که تاریخ مصرف مشخص دارند. پس ممکن است بطری آبی که به دست ما می‌رسد، قبلاً  در معرض آفتاب قرار گرفته باشد.

۲. خیلی‌ها بعد از استفاده، بطری را دور نمی‌اندازند و برای استفاده‌ی مجدد نگه می‌دارند که این‌جا مسئله‌ی دیگری مطرح می‌شود، این بطری‌ها یک‌بار مصرفند و قرار نیست بارها برای نگه‌داری آب و دیگر مایعات به یخچال و فریزر بروند. یخ زدن این بطری‌ها بدترین اتفاق ممکن است، اما بسیاری از ما وقتی می‌خواهیم به سفر برویم از شب قبل یک بطری آب را در فریزر می‌گذاریم تا یخ بزند و در مسیر از آن استفاده کنیم و... 

ساختار بطری‌های پلاستیکی طوری است که هنگام انجماد دچار تغییراتی در پلیمرهای خود می‌شود که می‌تواند آب داخل ظرف را آلوده و مضر کند.

۳. وقتش است که بطری را برگردانیم و قسمت زیر آن را نگاه کنیم. نمی‌شود از همه‌ی بطری‌ها چندبار استفاده کرد. کارشناسان بهداشت بطری‌هایی را که در انتهای آن‌ها علامت‌های PP۵، LDPE۴ و HDPE۲ درج شده است، برای فریز کردن آب و چندین بار مصرف آن مناسب می دانند.

۴. بالأخره زمان دور انداختن بطری فرا می‌رسد. بهتر است این بطری‌ها را درست دفع کنیم، طوری که قابل بازیافت باشند. باید بدانیم استفاده از مواد تجزیه‌ناپذیر برای ساخت این بطری‌ها، باعث آلودگی‏های زیست‌محیطی می‌شود.

البته در کل بهتر است به جای بطری‌های آب به قمقمه‌ها توجه کنیم.

نوشیدنی‌های خانگی را هم می‌توانیم جایگزین نوشابه و دیگر نوشیدنی‌های بسته‌بندی شده کنیم.

۵. در نهایت بدترین کار، رها کردن پسماند بطری‌ها در باغچه، پیاده‌رو، جوی آب، بوستان‌ها و مکان‌های عمومی است و از همه غم‌انگیزتر، رها کردنشان در حاشیه‌ی رودخانه‌ها، جنگل‌ها و دریاهاست. نمونه‌ی آن را همه دیده‌ایم. راستی آخرین بطری را کجا رها کردیم و الآن کجاست؟